Cẩm Nang Học Tập

Lập Dàn Ý và Bài Văn Phân Tích Bài Thơ Cảnh Ngày Hè – Nguyễn Trãi

Bài viết này Trung Tâm Gia Sư Trí Tuệ Việt sẽ đưa ra mẫu dàn ý phân tích Cảnh Ngày Hè và một bài văn mẫu phân tích bài thơ Cảnh Ngày Hè của tác giả Nguyễn Trãi. Các em học sinh có thể tham khảo để học và làm bài tập tốt hơn, không nên copy các em nhé.

I. Hướng Dẫn Lập Dàn Ý Phân Tích Cảnh Ngày Hè

1. Mở bài

– Giới thiệu về tác giả Nguyễn Trãi: Nguyễn Trãi là một trong những cây đại cổ thụ của nền văn học trung đại Việt Nam, đã góp vào kho tàng văn học trung đại Việt Nam nhiều tác phẩm bằng cả chữ Hán và chữ Nôm

– Giới thiệu về tập Quốc âm thi tập: tác phẩm chữ Nôm xuất sắc của Nguyễn Trãi. Với thể thơ Đường luật được sử dụng thuần thục như thể thơ dân tộc, tập thơ đã vẽ nên chân dung, con người Nguyễn Trãi.

– Giới thiệu khái quát về bài thơ “Cảnh ngày hè”: bài số 43 trong số 61 bài của mục Bảo kính cảnh giới trong Quốc âm thi tập là một trong số những bài thơ tiêu biểu của Nguyễn Trãi.

2. Thân bài

a. 6 câu thơ đầu: Bức tranh thiên nhiên và cuộc sống

– Câu 1: hoàn cảnh đặc biệt của tác giả

– Bức tranh thiên nhiên, cảnh vật

+ Hình ảnh đặc trưng của thiên nhiên, cảnh vật lúc vào hè: hòe lục, thạch lựu hiên, hồng liên trì

+ Sử dụng động từ mạnh gợi nên sức sống căng tràn của cảnh vật: đùn đùn, phun, tiễn

– Bức tranh cuộc sống: tác giả đã sử dụng thính giác để cảm nhận cuộc sống, dùng âm thanh để tái hiện lại sinh động và chân thực bức tranh cuộc sống

+ Lao xao chợ cá: âm thanh gần gũi, gợi nên sự sống của con người

+ Dắng dỏi cầm ve: âm thanh đặc trưng của mùa hè, gợi nên sự rộn rã, tươi vui

=> Bằng sự cảm nhận tinh tế của tất cả các giác quan, sự tinh tế trong cách cảm nhận và tình yêu thiên nhiên sâu sắc, tác giả đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên và cuộc sống ngày hè với tất cả màu sắc, đường nét, âm thanh, tất cả luôn căng tràn sự sống.

b. 2 câu thơ còn lại: Vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ

– Ông ước mình có cây đàn của vua Ngu Thuấn để cầu mong cho “dân giàu đủ”.

– Với việc mượn điển tích cây đàn của vua Ngu Thuấn để tự răn mình đã cho chúng ta thấy chí hướng cao cả: luôn khao khát đem tài trí để thực hành tư tưởng nhân nghĩa yêu nước thương dân.

3. Kết bài

Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ: sử dụng thể thơ Đường luật, hình ảnh thơ độc đáo đã cho chúng ta cảm nhận được vẻ đẹp của bức tranh cảnh ngày hè. Đặc biệt, qua đó giúp chúng ta cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi – một tình yêu thiên nhiên sâu sắc, một tấm lòng trọn đời lo cho dân cho nước.

II. Bài Văn Mẫu Phân Tích Bài Thơ Cảnh Ngày Hè

1. Mở bài

Nguyễn Trãi là một trong những cây đại cổ thụ của nền văn học trung đại Việt Nam. Ông đã góp vào kho tàng văn học trung đại Việt Nam nhiều tác phẩm bằng cả chữ Hán và chữ Nôm trong đó có tập Quốc âm thi tập. Với thể thơ Đường luật được sử dụng thuần thục như thể thơ dân tộc, tập thơ đã vẽ nên chân dung, con người Nguyễn Trãi. Và có thể nói bài thơ “Cảnh ngày hè” là bài số 43 trong số 61 bài của mục Bảo kính cảnh giới trong Quốc âm thi tập là một trong số những bài thơ tiêu biểu của Nguyễn Trãi.

2. Thân bài

Đọc toàn bộ bài thơ Cảnh ngày hè chúng ta không chỉ cảm nhận được cảnh vật của thiên nhiên, đất trời khi hè đến mà qua bài thơ cũng giúp chúng ta cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ. Trước hết, sáu câu thơ mở đầu bài thơ đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên cảnh vật và cuộc sống của con người vào ngày hè. Câu thơ đầu tiên đã cho chúng ta hình dung ra hoàn cảnh và tâm thế của tác giả: “Rồi hóng mát thuở ngày trường” – rảnh rỗi hóng mát, dạo chơi với tâm hồn thảnh thơi trong suốt những ngày dài. Để rồi trong hoàn cảnh ấy, bức tranh cảnh vật, cuộc sống ngày hè được tác giả vẽ nên thật đẹp:

Hòe lục đùn đùn tán rợp giương

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương

Dường như, trong ba câu thơ, tác giả đã khéo léo lựa chọn những hình ảnh đặc trưng của thiên nhiên, cảnh vật lúc vào hè. Đó là màu xanh của những cây hòe tán lá giuong rộng “hòe lục – tán rợp giương”, là màu đỏ của “thạch lựu hiên”, là hương thơm, là sắc hồng của những cánh sen. Những hình ảnh ấy đã quyện hòa vào nhau, tạo nên bức tranh cảnh vật ngày hè với nhiều màu sắc sặc sỡ. Thêm vào đó, tác giả đã sử dụng hàng loạt các động từ mạnh “đùn đùn”, “phun”, “tiễn” để diễn tả trạng thái của thiên nhiên, tất cả như căng tràn sức sống, mãnh liệt tuôn trào và đang ở độ tròn đầy, đẹp đẽ nhất. Đồng thời, tác giả còn vẽ nên bức tranh cuộc sống qua hai câu thơ tiếp theo:

Lao xao chợ cá làng Ngư Phủ

Dắng dỏi cầm ve lầu Tịch Dương

Với hai câu thơ này, tác giả đã sử dụng thính giác để cảm nhận cuộc sống, dùng âm thanh để tái hiện lại sinh động và chân thực bức tranh cuộc sống. Đó là âm thanh “lao xao” của chợ cá, nó gợi lên nhịp điệu của cuộc sống đời thường, giản dị và gần gũi. Đó là âm thanh của tiếng ve “dắng dỏi” nơi “lầu tịch dương” – âm thanh đặc trưng của màu hè, gợi nên không khí rộn rã, vui tươi của cảnh ngày hè. Như vậy, với sáu câu thơ, bằng sự cảm nhận tinh tế của tất cả các giác quan, sự tinh tế trong cách cảm nhận và tình yêu thiên nhiên sâu sắc, tác giả đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên và cuộc sống ngày hè với tất cả màu sắc, đường nét, âm thanh, tất cả luôn căng tràn sự sống.

Thêm vào đó, qua bài thơ cũng giúp chúng ta cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi – một tấm lòng với dân với nước.

Dẽ có Ngu Cầm đàn một tiếng

Dần giàu no đủ khắp đòi phương

Đắm mình trong khung cảnh ngày hè nhưng trong Nguyễn Trãi vẫn còn nặng lòng với những người dân và cả với đất nước. Ông ước mình có cây đàn của vua Ngu Thuấn để cầu mong cho “dân giàu đủ”. Với việc mượn điển tích cây đàn của vua Ngu Thuấn để tự răn mình đã cho chúng ta thấy chí hướng cao cả: luôn khao khát đem tài trí để thực hành tư tưởng nhân nghĩa yêu nước thương dân. Và xét đến cùng, đó chính là tư tưởng nhân nghĩa, tư tưởng thân dân vẫn luôn luôn thường trực và cháy bỏng trong ông.

3. Kết bài

Tóm lại, bài thơ Cảnh ngày hè với việc sử dụng thể thơ Đường luật, hình ảnh thơ độc đáo đã cho chúng ta cảm nhận được vẻ đẹp của bức tranh cảnh ngày hè. Đặc biệt, qua đó giúp chúng ta cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi – một tình yêu thiên nhiên sâu sắc, một tấm lòng trọn đời lo cho dân cho nước.

Với bài viết “phân tích Cảnh ngày hè” trung tâm hi vọng sẽ cung cấp thêm cho các em thêm một nguồn tài liệu bổ ích trong quá trình học tập. Tuy nhiên, các em không nên sao chép nội dung của bài viết vào các bài tập, bài kiểm tra của mình nhé. Nếu các em thấy bài viết hay, hãy like và share nó nhé. Cảm ơn các em!

Gia sư Trí Tuệ Việt chúc các bạn thành công!

TRUNG TÂM GIA SƯ TRÍ TUỆ VIỆT

Nhận Giới Thiệu Gia Sư Dạy Kèm Tại Nhà Tất Cả Các Quận, Huyện ở TPHCM.

Điện Thoại : 0983 630 461 – 0932 622 625

Email: [email protected]

Website: www.giasuttv.net

Xem thêm: Học phí gia sư dạy kèm tại nhà TPHCM

Bài viết khác: 

0906801079