CÁCH GIÚP TRẺ KIỂM SOÁT CƠN GIẬN HIỆU QUẢ – PHỤ HUYNH NÊN BIẾT

Nội Dung

1. Mở đầu – Vì sao trẻ cần học cách kiểm soát cơn giận?

Giận dữ là một cảm xúc hoàn toàn bình thường ở cả người lớn và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nếu không biết cách kiểm soát, cơn giận có thể biến thành hành vi tiêu cực: la hét, đánh bạn, đập đồ, hoặc thậm chí tự làm đau bản thân.
Với trẻ em, đặc biệt là giai đoạn 3–12 tuổi, việc dạy con kiểm soát cảm xúc không chỉ giúp con ứng xử văn minh mà còn hỗ trợ hình thành trí tuệ cảm xúc (EQ) – yếu tố quan trọng quyết định thành công trong tương lai.

Lợi ích khi trẻ biết kiểm soát cơn giận:

Cải thiện kỹ năng giao tiếp, hợp tác với bạn bè.
Hạn chế xung đột ở trường và gia đình.
Tăng khả năng tập trung, học tập hiệu quả hơn.
Phát triển sự tự tin và khả năng giải quyết vấn đề.

2. Nguyên nhân khiến trẻ dễ nổi giận

Trước khi giúp trẻ kiểm soát, cha mẹ cần hiểu “vì sao con giận?”. Một số nguyên nhân phổ biến:

Nhu cầu chưa được đáp ứng
Ví dụ: muốn mua đồ chơi nhưng bố mẹ từ chối, muốn ăn bánh nhưng bị ngăn lại.
Mệt mỏi hoặc đói bụng
Trẻ nhỏ thường khó điều chỉnh cảm xúc khi thể chất không thoải mái.
Áp lực học tập
Khi gặp bài khó hoặc bị so sánh, trẻ dễ cảm thấy bất lực và tức giận.
Bắt chước hành vi của người lớn
Nếu trẻ thường xuyên thấy bố mẹ hoặc người xung quanh nổi nóng, trẻ sẽ học theo.
Khó diễn đạt cảm xúc bằng lời
Với trẻ nhỏ, vốn từ còn hạn chế, cơn giận thường được “nói” bằng hành động.

3. 7 chiến lược giúp trẻ kiểm soát cơn giận hiệu quả

3.1. Dạy trẻ nhận diện cảm xúc

Cha mẹ hãy cùng con đặt tên cho cảm xúc: “Con đang giận”, “Con thấy bực mình”, “Con hơi khó chịu”.
Việc gọi tên cảm xúc giúp trẻ ý thức được trạng thái của mình, từ đó dễ dàng tìm cách xử lý hơn.

Mẹo: Có thể dùng “Bảng cảm xúc” với hình mặt cười, mặt buồn, mặt tức giận… để trẻ chỉ vào thay vì la hét.

3.2. Cho con thời gian “hạ nhiệt”

Khi trẻ đang bùng nổ cảm xúc, mọi lời khuyên hoặc mắng mỏ đều vô tác dụng.
Hãy áp dụng góc bình tĩnh (calm-down corner): một góc nhỏ có gối ôm, thú bông, sách tranh… nơi trẻ có thể ngồi yên để cảm xúc dần dịu xuống.

3.3. Dạy trẻ kỹ thuật hít thở sâu

Hít thở sâu là phương pháp đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả để giảm căng thẳng.
Hướng dẫn con:

Đặt tay lên bụng.
Hít vào thật chậm bằng mũi, cảm nhận bụng phồng lên.
Thở ra từ từ bằng miệng, cảm nhận bụng xẹp xuống.
Thực hiện 3–5 lần mỗi khi cảm thấy tức giận.

3.4. Khuyến khích con bày tỏ bằng lời

Thay vì hét lên hoặc đánh bạn, trẻ cần học cách nói:

“Con không thích điều này.”
“Con muốn nghỉ một chút.”
“Con cảm thấy buồn khi bị chọc ghẹo.”

3.5. Làm gương cho con

Trẻ học nhiều nhất từ quan sát. Nếu bố mẹ kiểm soát cơn giận tốt, con sẽ bắt chước theo.
Ví dụ: Khi bị kẹt xe, thay vì quát tháo, bạn có thể nói: “Mẹ đang hơi bực, mẹ sẽ hít thở sâu để bình tĩnh lại.”

3.6. Sử dụng trò chơi để dạy kỹ năng kiểm soát

Một số trò chơi thú vị:

Đèn xanh – Đèn đỏ cảm xúc: Khi “đèn đỏ” – dừng lại, hít thở; “đèn xanh” – tiếp tục hoạt động.
Đếm ngược tên động vật: Giúp trẻ chuyển hướng suy nghĩ.

3.7. Ghi nhận và khen ngợi

Khi con xử lý cơn giận tốt, hãy khen ngợi cụ thể: “Mẹ thấy con đã biết nói với bạn thay vì đánh bạn, mẹ rất tự hào.”
Sự ghi nhận này củng cố hành vi tích cực.

4. Những sai lầm cha mẹ nên tránh khi trẻ nổi giận

Quát mắng hoặc trừng phạt ngay lập tức → khiến trẻ thêm tức giận.
Bỏ mặc trẻ → khiến trẻ cảm thấy bị bỏ rơi.
So sánh với anh/chị/em → làm trẻ tổn thương lòng tự trọng.
Chiều theo mọi yêu cầu khi trẻ khóc lóc → vô tình “thưởng” cho hành vi tiêu cực.

5. Lồng ghép học tiếng Anh khi dạy kiểm soát cảm xúc

Bên cạnh việc giúp trẻ bình tĩnh, phụ huynh có thể kết hợp học tiếng Anh qua cảm xúc để tăng vốn từ và phát âm chuẩn.

5.1. Một số từ vựng cảm xúc cơ bản

Happy /ˈhæp.i/ – Vui
Angry /ˈæŋ.ɡri/ – Giận dữ
Sad /sæd/ – Buồn
Scared /skeəd/ – Sợ hãi
Excited /ɪkˈsaɪ.tɪd/ – Hào hứng
Calm /kɑːm/ – Bình tĩnh

5.2. Cách phát âm tiếng Anh chuẩn ngay từ nhỏ

Nghe – Nhại – Lặp lại
Cho trẻ nghe giọng chuẩn từ audiobook, phim hoạt hình hoặc ứng dụng học tiếng Anh.
Chia nhỏ âm
Ví dụ: Angry → /æŋ/ + /ɡri/
Dạy trẻ phát từng âm, sau đó ghép lại.
Sử dụng gương
Trẻ quan sát khẩu hình miệng của mình khi phát âm để điều chỉnh.
Biến thành trò chơi
Đố vui: “Mẹ nói tiếng Anh, con chỉ vào mặt cảm xúc đúng.”
Kết hợp cử chỉ
Ví dụ: Khi nói “angry” thì làm mặt giận để trẻ dễ nhớ.

6. Gợi ý hoạt động kết hợp quản lý cảm xúc và học tiếng Anh

Flashcard song ngữ: Một mặt tiếng Việt, một mặt tiếng Anh, kèm hình minh họa.
Nhật ký cảm xúc: Mỗi ngày, trẻ vẽ hoặc dán sticker thể hiện cảm xúc và ghi từ tiếng Anh tương ứng.
Trò chơi “Emotion Hunt”: Khi xem phim hoặc đọc truyện, tìm nhân vật đang angry, happy, scared… và nói từ tiếng Anh.

7. Kết luận

Việc dạy trẻ kiểm soát cơn giận không thể diễn ra trong một ngày, mà là cả quá trình kiên nhẫn. Cha mẹ cần kết hợp làm gương – hướng dẫn kỹ thuật – khen ngợi kịp thời.
Nếu khéo léo lồng ghép tiếng Anh vào hoạt động này, trẻ không chỉ học được cách quản lý cảm xúc mà còn phát triển khả năng ngoại ngữ, đặc biệt là phát âm chuẩn ngay từ nhỏ.

Nhớ rằng: Một đứa trẻ biết cách bình tĩnh sẽ trở thành một người lớn vững vàng.

Xem thêm: Học phí Gia sư dạy kèm tại nhà TPHCM

Trung tâm Gia sư Trí Tuệ Việt chúc các bạn thành công !

Quý Phụ huynh, học viên cần hỗ trợ vui lòng liên hệ:

TRUNG TÂM GIA SƯ TRÍ TUỆ VIỆT

Điện Thoại : 0932 622 625

Email: [email protected]

Website: www.giasuttv.net

Bài viết khác:

Đánh giá bài viết