Trong nhiều năm, điểm số đã được xem như thước đo duy nhất để đánh giá sự tiến bộ của học sinh. Học sinh được khen thưởng khi có điểm cao, bị la rầy khi điểm thấp. Tuy nhiên, trong bối cảnh giáo dục toàn diện và thế kỷ 21 đầy biến động, quan niệm đó dần trở nên lỗi thời.
Ngày nay, người ta quan tâm nhiều hơn đến các kỹ năng sống, trong đó kỹ năng tự lập là yếu tố then chốt giúp trẻ tự tin bước vào đời. Một học sinh có kỹ năng tự lập không chỉ học tốt hơn, mà còn biết cách quản lý cảm xúc, vượt qua khó khăn và phát triển bền vững.
Vậy điều gì khiến kỹ năng tự lập trở nên quan trọng đến vậy – thậm chí còn quan trọng hơn cả điểm số?
1. Tự lập là “chiếc chìa khóa” của sự trưởng thành
Kỹ năng tự lập không đơn thuần là biết làm việc một mình. Đó là khả năng:
-
Chịu trách nhiệm với hành động của bản thân
-
Tự đưa ra quyết định, không lệ thuộc vào người lớn
-
Tự học, tự làm và kiên trì theo đuổi mục tiêu
Theo tiến sĩ giáo dục Nguyễn Thị Bích Hằng:
“Trẻ em có kỹ năng tự lập cao thường tự tin, có khả năng thích ứng với thay đổi và dễ thành công hơn khi bước vào giai đoạn trưởng thành.”
Hãy thử hình dung: một học sinh đạt 10 điểm Toán nhưng không biết cách tự dọn phòng, không thể tự làm bài nếu không có người nhắc nhở – liệu điểm số đó có thực sự phản ánh năng lực sống?
2. Điểm số chỉ là kết quả nhất thời, tự lập mới bền vững
Đúng là điểm cao có thể giúp trẻ vào trường tốt, nhưng nó không đảm bảo rằng trẻ sẽ thành công trong công việc hay cuộc sống. Nhiều học sinh học giỏi suốt 12 năm nhưng lại gặp khó khăn trong việc thích nghi với đại học, hoặc đi làm thiếu kỹ năng giao tiếp, quản lý thời gian.
Ngược lại, những học sinh có tính tự lập cao có xu hướng:
-
Biết cách vượt qua thất bại, không dễ nản lòng
-
Tự tìm tòi, chủ động học hỏi kiến thức mới
-
Biết lên kế hoạch và quản lý thời gian hiệu quả
Chính những kỹ năng đó mới là nền móng thực sự cho thành công lâu dài – thứ mà điểm số không thể đại diện.
3. Tự lập giúp trẻ học chủ động, học suốt đời
Kỹ năng tự lập không tách rời việc học – ngược lại, nó giúp việc học trở nên chủ động và hiệu quả hơn.
🔹 Trẻ biết tự đặt mục tiêu học tập
🔹 Biết sắp xếp lịch học hợp lý, không học dồn, học vẹt
🔹 Biết cách tự tìm nguồn học liệu, tự giải quyết vấn đề khi gặp khó khăn
Trong khi học sinh phụ thuộc vào người khác thường học vì “bị bắt buộc”, thì học sinh tự lập học vì chính mình, vì mục tiêu bản thân – đây là yếu tố quyết định việc học suốt đời.
4. Thế giới thay đổi, kỹ năng sống lên ngôi
Trong thời đại mà AI, tự động hóa, kỹ thuật số đang thay đổi thị trường lao động từng ngày, kiến thức hàn lâm có thể nhanh chóng lỗi thời. Những người có khả năng học cái mới, thích nghi, độc lập mới là những người trụ vững.
Do đó, kỹ năng như:
-
Tự học
-
Tự ra quyết định
-
Tự tạo động lực
trở thành yêu cầu tối thiểu mà bất kỳ nhà tuyển dụng nào cũng mong muốn. Và tất cả đều bắt nguồn từ khả năng tự lập.
5. Những dấu hiệu cho thấy trẻ đang thiếu kỹ năng tự lập
Phụ huynh nên quan sát, nếu trẻ có các biểu hiện sau thì nên hỗ trợ trẻ rèn luyện tự lập càng sớm càng tốt:
-
Luôn chờ nhắc nhở mới làm bài tập
-
Không thể tự chuẩn bị đồ dùng cá nhân
-
Luôn hỏi ý kiến người lớn trong mọi việc nhỏ
-
Thiếu kỹ năng ra quyết định, hay do dự
-
Không biết sắp xếp thời gian, hay trì hoãn
6. Cha mẹ nên làm gì để giúp con rèn luyện tự lập?
✅ Bắt đầu từ những việc nhỏ hàng ngày
-
Giao cho con nhiệm vụ như gấp quần áo, chuẩn bị bàn học, tự dọn phòng
-
Không làm thay những gì con có thể tự làm
✅ Tôn trọng quyết định của con
-
Cho con được quyền chọn quần áo, món ăn, hoạt động cuối tuần
-
Lắng nghe và hướng dẫn thay vì áp đặt
✅ Dạy con kỹ năng quản lý thời gian
-
Hướng dẫn con lập thời khóa biểu học tập, giải trí và nghỉ ngơi
-
Giúp con biết ưu tiên việc quan trọng
✅ Hỗ trợ nhưng không kiểm soát
-
Đừng theo sát hay can thiệp vào mọi bước con làm
-
Hãy để con mắc lỗi, rồi học từ đó
💡 Hãy nhớ: dạy con tự lập không có nghĩa là bỏ mặc – mà là tạo cơ hội cho con được lớn lên thật sự.
7. Kết luận: Thành công không nằm ở điểm số, mà ở bản lĩnh sống
Điểm số có thể giúp con có một khởi đầu tốt, nhưng kỹ năng tự lập mới là hành trang để con đi xa. Khi con có thể tự đứng vững, tự học, tự điều chỉnh và tự trưởng thành – đó mới là điều mà bất kỳ cha mẹ nào cũng mong muốn.
Hãy bắt đầu rèn luyện cho con từ những thói quen nhỏ hôm nay, để tương lai con có thể tự tin chinh phục mọi hành trình – dù có điểm 10 hay không.
Xem thêm: Bảng gia sư dạy kèm tại nhà TPHCM
Trung tâm Gia sư Trí Tuệ Việt chúc các bạn thành công!
Quý Phụ huynh, học viên cần hỗ trợ vui lòng liên hệ:
TRUNG TÂM GIA SƯ TRÍ TUỆ VIỆT
Điện Thoại : 0983 630 461 – 0932 622 625
Email: [email protected]
Website: www.giasuttv.net
Bài viết khác:
- Giải pháp tìm gia sư môn Sinh lớp 12 chất lượng ở TPHCM
- Kinh nghiệm tìm gia sư toán cấp 3 giỏi tại TPHCM
- Gia sư luyện thi đại học tại nhà ở TPHCM
- Gia sư dạy kèm tiếng Anh tại nhà giỏi uy tín ở TPHCM
- Kinh nghiệm thuê gia sư môn văn uy tín tại TPHCM
- Kinh nghiệm tìm gia sư dạy kèm lớp 1 tại nhà
- Kinh nghiệm ôn thi đại học các bạn nên tham khảo
- Bí quyết thuê gia sư tiểu học tại nhà uy tín