Cha mẹ giỏi nuôi con, nhưng có giỏi… thấu hiểu con?

Trong thời đại hiện đại, cha mẹ không còn chỉ lo “nuôi cho đủ, dạy cho ngoan”, mà còn đầu tư mạnh mẽ cho con: từ giáo dục, dinh dưỡng, kỹ năng sống, đến các khóa học ngoại ngữ, nghệ thuật… Họ là những người cha, người mẹ đầy trách nhiệm, luôn tìm cách mang đến điều tốt nhất cho con. Nhưng giữa tất cả sự “giỏi nuôi” ấy, liệu có bao nhiêu cha mẹ thực sự “giỏi thấu hiểu con”?

Câu hỏi tưởng chừng đơn giản, nhưng lại chạm vào tận gốc rễ của việc nuôi dạy một đứa trẻ hạnh phúc, tự tin và phát triển trọn vẹn. Bạn nuôi con khôn lớn, nhưng có thật sự hiểu con nghĩ gì, cảm thấy gì và muốn gì không?

📌 Sự khác biệt giữa “nuôi con giỏi” và “hiểu con sâu”

🔹 Nuôi con giỏi là gì?

  • Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, môi trường sống tốt

  • Đầu tư học tập: chọn trường tốt, cho học thêm, thuê gia sư

  • Bảo vệ con khỏi nguy hiểm

  • Tạo điều kiện phát triển toàn diện

Đây là điều mà nhiều phụ huynh Việt Nam hiện nay làm rất tốt. Họ biết tìm kiếm tài liệu, tham gia hội nhóm nuôi dạy con, thậm chí học thêm các phương pháp giáo dục như Montessori, Reggio Emilia, Glenn Doman…

🔹 Thấu hiểu con là gì?

  • Biết con đang vui hay buồn, lo lắng hay hứng thú

  • Biết con thích gì, ghét gì, có nỗi sợ nào

  • Biết lý do con khóc, cáu gắt, chậm nói, hay lười học

  • Biết cách giao tiếp đúng cách với con để con mở lòng

Nhiều cha mẹ giỏi “cho”, nhưng chưa chắc giỏi “nghe”. Thấu hiểu không đến từ việc đoán, mà đến từ việc lắng nghe chân thật, không phán xét.

💡 Vì sao cha mẹ thường… hiểu lầm con?

❌ 1. Dùng cảm xúc người lớn để suy luận cho trẻ

Ví dụ: Khi con nói “Con không muốn đi học”, nhiều cha mẹ nghĩ con lười, nhõng nhẽo, bướng bỉnh. Nhưng thực tế có thể là:

  • Con bị bạn trêu chọc

  • Con không hiểu bài

  • Con sợ cô giáo la

  • Con bị tách khỏi môi trường quen thuộc

❌ 2. Tập trung vào kết quả, không để ý quá trình

Cha mẹ thường hỏi: “Con được mấy điểm?”, “Học xong chưa?”, “Vì sao không đạt điểm cao?”

Nhưng ít ai hỏi:
“Con thấy bài hôm nay khó không?”,
“Con có cần ba/mẹ giúp không?”,
“Phần nào con thấy thú vị nhất?”

❌ 3. Mong muốn con là phiên bản hoàn hảo

Không ít cha mẹ đặt lên con kỳ vọng: học giỏi – ngoan ngoãn – năng động – tự tin – biết cư xử – biết phụ giúp…

Nhưng lại quên rằng con cũng là một đứa trẻ, có quyền yếu đuối, sai sót, sợ hãi, lười biếng, ương bướng…

🎯 7 biểu hiện cha mẹ chưa thực sự hiểu con

  1. Thường xuyên la mắng mà không giải thích rõ lý do

  2. Dễ áp đặt lịch học, thời gian biểu mà không hỏi ý kiến con

  3. Phớt lờ khi con nói “Con buồn”, “Con sợ”, “Con không muốn”

  4. Luôn so sánh con với người khác

  5. Không biết con thích gì, mơ ước gì

  6. Tưởng con nói dối, nhưng thật ra con sợ bị phạt

  7. Ít khi có các cuộc trò chuyện thật lòng

Nếu bạn thấy mình có trên 3 dấu hiệu trên, hãy tạm dừng lại, và nhìn lại cách mình đang đồng hành cùng con.

📚 Những tác hại khi cha mẹ không thấu hiểu con

🧠 1. Con mất niềm tin và khép mình

Khi con cảm thấy không được hiểu, con sẽ ngừng chia sẻ. Lâu dần, khoảng cách giữa cha mẹ và con ngày càng xa.

“Con chẳng bao giờ kể với ba mẹ, vì kể cũng không ai nghe.”

🧠 2. Hành vi lệch lạc, phản kháng âm thầm

  • Nói dối để tránh bị mắng

  • Bắt đầu giữ khoảng cách với người thân

  • Có thể bộc phát cảm xúc dữ dội vì bị dồn nén quá lâu

  • Trở nên dễ stress, lo âu, mất ngủ, mất tự tin

🧠 3. Con không hiểu chính mình

Nếu không có người đồng hành lắng nghe và dẫn dắt đúng cách, trẻ sẽ mất phương hướng, không biết điều gì làm mình vui, điều gì quan trọng với mình.

🧭 6 cách giúp cha mẹ thấu hiểu con hơn mỗi ngày

✅ 1. Hỏi và lắng nghe thật sự

“Con cảm thấy thế nào khi học môn Toán hôm nay?”
“Con thấy buồn khi bạn không chơi cùng à?”

Quan trọng: Không phán xét – Không ngắt lời – Không vội kết luận

✅ 2. Dành thời gian chất lượng (quality time)

  • Không chỉ ở cạnh con khi học bài

  • Hãy chơi với con, đi dạo cùng con, ăn tối cùng con – và không cầm điện thoại

✅ 3. Ghi nhật ký cảm xúc cùng con

Mỗi tối, cha mẹ và con ghi lại cảm xúc trong ngày:

  • Hôm nay con thấy vui nhất lúc nào?

  • Điều gì làm con buồn?

  • Con biết ơn điều gì hôm nay?

✅ 4. Dùng câu hỏi mở, thay vì mệnh lệnh

  • ❌ “Làm bài xong chưa? Làm ngay đi!”

  • ✅ “Con muốn làm bài sau giờ ăn hay giờ chơi?”

✅ 5. Tôn trọng thế giới riêng của con

Dù con còn nhỏ, con cũng cần có sự riêng tư, quyết định nhỏ trong ngày, và được nói “không”.

✅ 6. Quan sát hành vi, không chỉ nghe lời nói

Nhiều khi trẻ không thể diễn đạt rõ ràng. Khi trẻ cáu gắt, né tránh, im lặng kéo dài – hãy xem đó là “tín hiệu cầu cứu”.

🌱 Khi cha mẹ thấu hiểu con – điều kỳ diệu xảy ra

💖 Con cảm thấy an toàn

Được hiểu, không bị ép buộc, không bị đánh giá – là nền tảng để con mở lòng.

💖 Con dám thể hiện bản thân

Dù con yêu hội họa, yêu khoa học hay muốn làm YouTuber, cha mẹ hiểu và ủng hộ – con sẽ tự tin sống đúng với mình.

💖 Gia đình trở thành nơi chữa lành, không phải nơi áp lực

Một gia đình không cần hoàn hảo, nhưng khi có thấu hiểuyêu thương, trẻ sẽ lớn lên trong bình an và mạnh mẽ.

🎁 Gợi ý hoạt động gắn kết giúp cha mẹ thấu hiểu con hơn

Hoạt động Ý nghĩa
📝 Viết thư cho con Cách giãi bày cảm xúc mà không bị ngắt lời
🎲 Chơi board game Xây dựng niềm vui và quan sát tính cách con
☕ 15 phút “Trò chuyện không thiết bị” mỗi tối Giúp con mở lòng và quen với chia sẻ
🧠 Cùng học sơ đồ tư duy Hiểu cách con ghi nhớ và tư duy
📷 Làm album ảnh gia đình Gợi nhớ những khoảnh khắc yêu thương
🎧 Cùng nghe nhạc và nói về cảm xúc Tăng sự đồng cảm, chia sẻ cảm xúc

✨ Kết luận: Giỏi nuôi con chưa đủ – hãy học cách hiểu con

Một đứa trẻ không cần cha mẹ hoàn hảo. Điều con cần là sự thấu hiểu chân thành, là người bạn thật sự đồng hành trong hành trình trưởng thành.

Hãy nhớ:
Nuôi con là bản năng – Thấu hiểu con là nghệ thuật.

Và bạn hoàn toàn có thể trở thành một người nghệ sĩ tuyệt vời, nếu bạn thật sự lắng nghe.

Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, đừng quên chia sẻ để lan tỏa giá trị đến các bậc phụ huynh khác. Cùng nhau, chúng ta nuôi dạy những đứa trẻ không chỉ thông minh – mà còn hạnh phúc và được yêu thương đúng cách. 💗

Xem thêm: Học phí Gia sư dạy kèm tại nhà TPHCM

Trung tâm Gia sư Trí Tuệ Việt chúc các bạn thành công !

Quý Phụ huynh, học viên cần hỗ trợ vui lòng liên hệ:

TRUNG TÂM GIA SƯ TRÍ TUỆ VIỆT

Điện Thoại : 0932 622 625

Email: [email protected]

Website: www.giasuttv.net

Bài viết khác: 

Đánh giá bài viết